Ruim 1 op 3 werknemers zegt in hun bedrijf of organisatie in een gouden kooi te zitten. Het ontbreekt hen aan motivatie, engagement en betrokkenheid voor de job. Toch durven ze de stap naar een andere baan niet te zetten. Onderzoek in opdracht van HR-dienstverlener Tempo-Team* in samenwerking met prof. dr. Anja Van den Broeck, arbeidsmotivatie-expert aan de KU Leuven, toont aan dat dit gebrek aan interne of externe jobmobiliteit een negatieve impact heeft op het optimaal functioneren van de werknemers. De remedie, zo blijkt uit het onderzoek, is inzetten op het versterken van de affectieve betrokkenheid van werknemers en zo hun langdurig engagement verzekeren.
Ongemotiveerde werknemers zijn honkvast uit angst voor verandering
Ons land telt heel wat openstaande vacatures. De vacaturegraad, het aantal openstaande vacatures ten opzichte van de beroepsbevolking, bedraagt momenteel 4,7%. Door die schaarste op de arbeidsmarkt is het vandaag meer dan ooit belangrijk om alle talent in de organisatie optimaal in te zetten en werknemers die vastzitten in een gouden kooi te bevrijden door hen nieuwe perspectieven te bieden. Bijna de helft van de werknemers (4 op 10) geeft immers aan dat ze vastgeroest zijn aan hun huidige job omdat ze weinig andere opties zien of vrezen problemen te krijgen als ze hun huidige organisatie zouden verlaten. 64% geeft toe dat veranderen van job te veel onzekerheid met zich meebrengt. Voor 43% heeft ook de trouw aan hun werkgever een belangrijke impact op hun immobiliteit.
"Het probleem van de gouden kooi kent een dubbele dimensie. Enerzijds is er een enorm verlies aan mobiliteit op de arbeidsmarkt, wat het invullen van openstaande vacatures nog meer bemoeilijkt. Anderzijds verliezen bedrijven ook intern potentieel omdat er een tekort is aan motivatie bij hun werknemers. Het gebrek aan motivatie zorgt voor een daling in productiviteit, belet de optimale werking van werknemers en verhindert een succesvolle samenwerking met collega’s", klinkt het bij Wim Van der Linden, woordvoerder bij Tempo-Team.
Gemotiveerde werknemers tonen de weg
Lijnrecht tegenover werknemers in een gouden kooi staan de werknemers die optimaal functioneren. In vergelijking met zij die aangeven gevangen te zitten in een gouden kooi bruisen deze laatste van motivatie (87% vs. 27%) en geluk (94% vs. 29%) waardoor ze goed zitten in hun vel en geen reden hebben om een andere job te zoeken. Bovendien zijn deze optimisten ook productiever (87% vs. 29%) en meer geëngageerd voor hun job (87% vs. 27%) en hebben ze ook een betere band met hun collega’s (89% vs. 23%) en leidinggevenden (88% vs. 24%). Dit schril contrast tussen beide categorieën werknemers toont het belang aan voor werkgevers om in te zetten op een sterk retentiebeleid.
Betrokkenheid doet wonderen
Om werknemers met de juiste motivatie aan je te binden, is het belangrijk om in te zetten op affectieve betrokkenheid. Optimaal functionerende werknemers scoren hoog op affectieve betrokkenheid (70%) en voelen zich duidelijk niet gevangen in een gouden kooi (78%). Ze hebben een hogere motivatie, identificeren zich met de waarden en normen van het bedrijf en voelen zichzelf er ook helemaal thuis. Toch blijkt nog vaak dat een sterke emotionele band tussen medewerkers en de organisatie ontbreekt. Zo geeft 76% van de nieuwe werknemers aan dat het management geen tijd spendeert met hen en dat men aan zijn lot overgelaten wordt (16%). Werkgevers zetten vaak ook onvoldoende in op het betrekken van nieuwkomers bij de groep (37%) en het voorzien van opleidingen (23%).
"Het is zonde van tijd en middelen om aan de ene kant schaars talent te rekruteren en intussen het potentieel van de bestaande werknemers niet volledig te benutten. Daarom is het belangrijk dat zowel op vlak van HR als organisatieniveau inspanningen geleverd worden om werknemers te binden en houden", klinkt het bij prof. dr. Anja Van den Broeck. "Werknemers moeten zich door hun organisatie gesteund voelen of althans die perceptie hebben. Daarnaast is het ook van belang dat de waarden van de werknemers in lijn liggen met die van de werkgever en dat deze altijd zijn beloftes nakomt. Tenslotte spelen ook de intrinsieke waarden, zoals het creëren van goede relaties, en de reputatie van het bedrijf een belangrijke rol om werknemers affectief te betrekken bij het bedrijf”.
*Dit blijkt uit een online bevraging van een representatieve steekproef van 2.500 werknemers en 250 werkgevers in België, representatief op het vlak van taal, geslacht en leeftijd met een maximale foutmarge van 1,83% bij de werknemers en 6,16% bij de werkgevers. De enquête werd uitgevoerd in Q4 2021 door een onafhankelijk onderzoeksbureau in opdracht van Tempo-Team en in samenwerking met prof. dr. Anja Van den Broeck, arbeidsmotivatie-expert aan KU Leuven